Καθώς το πανελλήνιο παραμένει ακόμη άναυδο από την αποτυχία της διαπραγμάτευσης, τις συνέπειές της, το νέο μνημόνιο και τις επικείμενες πρόωρες εκλογές, στο διεθνή ορίζοντα συσσωρεύονται σύννεφα που απειλούν με καταιγίδες οι οποίες θα κάνουν την ελληνική κρίση να μοιάζει με ανοιξιάτικη βροχούλα.
Η κινέζικη κρίση απειλεί τις επόμενες εβδομάδες να κάνει τις ελληνικές εκλογές να περάσουν σε δεύτερη μοίρα ενδιαφέροντος ακόμη και στην Ελλάδα. Απειλεί ακόμη να εκτροχιάσει το νέο μνημόνιο πριν αυτό καν αρχίσει να εφαρμόζεται.
Οι πρόσφατοι κραδασμοί στο χρηματιστήριο της Κίνας θα μπορούσαν να κρύβουν ανατροπές οι οποίες θα οδηγήσουν σε δυσάρεστες εκπλήξεις την παγκόσμια οικονομία στο σύνολό της.
Το πρόβλημα...
Η Κίνα τις τελευταίες τρεις δεκαετίες αποτελεί το έμπρακτο παράδειγμα της ευημερίας των κοινωνιών που κάνουν ανοίγματα στις αγορές και την καπιταλιστική οικονομία γενικότερα.
Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στην Κίνα από τα 313,1 δολ. το 1980, όταν ο Ντένγκ Σιάο Πινγκ ξεκίνησε τις καπιταλιστικές μεταρρυθμίσεις, εκτινάχθηκε το 2014 στα 7.589 δολάρια. Ήτοι, σε 35 χρόνια αυξήθηκε παραπάνω από 24 φορές...
Στο ίδιο διάστημα το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στις ΗΠΑ αυξήθηκε κατά 4,3 φορές από τα 12.575 δολ. στα 54.596 δολάρια.
Στην Ελλάδα, για να έχουμε μια τάξη μεγέθους, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ από τα 5.933,5 δολάρια το 1980 έφτασε τα 21.653 δολάρια. Αυξήθηκε κατά 3,6 φορές.
Οι μεταρρυθμίσεις στην Κίνα όμως ήταν ημιτελείς καθώς σε κάποιους τομείς της οικονομίας επετράπη ο ανταγωνισμός υπό προϋποθέσεις, αλλά στους περισσότερους τα ανοίγματα έγιναν υπό την εποπτεία του κράτους. Καμία μεταρρύθμιση δεν έγινε στο πολιτικό σύστημα όπου την εξουσία συνέχισε να μονοπωλεί το Κομμουνιστικό Κόμμα.
Η ευημερία των τελευταίων δεκαετιών άλλαξε τα δεδομένα της κοινωνικής σύνθεσης της κινέζικης οικονομίας. Δημιουργήθηκε μια μεσαία τάξη 200 εκατ. η οποία με τους όρους της υλικής ευημερίας είναι φυσικό να απαιτήσει πολιτικά δικαιώματα και μερίδιο στην πολιτική εξουσία, αμφισβητώντας τη δικτατορία του ΚΚ.
Επιπλέον, οι ραγδαίοι ρυθμοί ανάπτυξης τα τελευταία 35 χρόνια βελτίωσαν τις συνθήκες ζωής των φτωχότερων στρωμάτων. Η μείωση αυτών των ρυθμών ανάπτυξης θα δημιουργούσε δεκάδες ή και εκατοντάδες εκατομμυρίων ανέργων, με αποτέλεσμα την ύπαρξη εύφλεκτου υλικού για κοινωνικές και πολιτικές εντάσεις. Καθώς η Κίνα είναι μια τεράστια χώρα με πολλές οικονομικές, εθνικές και γλωσσικές ζώνες, οι αναταράξεις αυτές θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε συγκρούσεις και αποσκιρτήσεις περιοχών. Κάτι τέτοιο ενδεχομένως θα δημιουργούσε την ανάγκη ευρύτερων γεωπολιτικών εντάσεων σε παγκόσμιο επίπεδο.
Τα τελευταία πολλά χρόνια η κομμουνιστική ηγεσία της Κίνας προσπάθησε να αποφύγει τη μοιραία καθίζηση του ανοδικού κύκλου που ξεκίνησε μετά το 1980, με τεράστια δημόσια έργα αμφίβολης ανταπόδοσης, αλλά και αδιαφανείς, μη οικονομικά συμβατούς και αποτελεσματικούς όρους τραπεζικής χρηματοδότησης των επιχειρήσεων.
Το "σκάσιμο" της κινέζικης χρηματιστηριακής "φούσκας" ίσως αποτελεί την αφορμή να αποκαλυφθεί η πίσω αυλή του βασιλείου της χώρας του "Δράκου", εκεί όπου είναι θαμμένα τα πτώματα της στρεβλής οικονομικής ανάπτυξης.
Η Κίνα μαζί με τη Ρωσία αποτελούν την κορυφή της πυραμίδας αυτού που ονομάζεται κρατικός καπιταλισμός, όπου οι πολιτικοί και το κράτος και όχι ο ελεύθερος ανταγωνισμός και η αγορά ρυθμίζουν τη διανομή των προνομίων και την αναδιανομή του πλούτου.
Το 2008 με το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό κραχ που ξεκίνησε από τα αμερικανικά στεγαστικά δάνεια χαμηλής εξασφάλισης, άρχισε η αμφισβήτηση του δυτικού καπιταλισμού της ελεύθερης αγοράς και της δημοκρατίας. Πολλοί είδαν τότε στα ολιγαρχικά και αυταρχικά μοντέλα καπιταλισμού την απάντηση στις κυκλικές κρίσεις της ελεύθερης οικονομίας.
Το κινέζικο και το ρωσικό κραχ που βρίσκονται σε εξέλιξη ίσως αποδείξουν το αντίθετο και σύντομα θα έχουμε την επάνοδο του διεθνούς συρμού των ακαδημαϊκών και των δημοσιογράφων υπέρ του καπιταλισμού της ελεύθερης αγοράς.
Προς το παρόν οι περισσότεροι αναλυτές δείχνουν βέβαιοι πως η κινέζικη κρίση δεν θα έχει επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία καθώς τα διεθνή επενδυτικά κεφάλαια δεν έχουν σημαντική έκθεση στη Κίνα.
Τα πράγματα όμως θα μπορούσαν να μην έχουν έτσι...
Το ιστορικό της κινέζικης "φούσκας"
Ο δείκτης SSEC του χρηματιστηρίου της Σαγκάης από τις 500 μονάδες το 1995 το 2008 εκτοξεύθηκε στις 6.100 μονάδες. Μετά το παγκόσμιο κραχ διόρθωσε στις 2.000 μονάδες όπου παρέμεινε μέχρι το τέλος της Άνοιξης του 2014. Από τον Ιούνιο του 2014 μέχρι τον Ιούνιο του 2015 εκτοξεύθηκε στις 5.100 μονάδες και εν συνέχεια εν μέσω απότομων αναταράξεων έχει προσγειωθεί κοντά στις 3.000 μονάδες. Παρά τα εκτεταμένα μέτρα στήριξης από την κινέζικη κυβέρνηση και την κινέζικη Κεντρική Τράπεζα.
Η εμπειρία διδάσκει πως οι στηρίξεις μπορούν μόνο κατά τι να αναβάλλουν αυτό που οι αγορές έχουν ανάγκη να κάνουν. Οι αγορές σε όλους τους τόπους και όλες τις εποχές ακολουθούσαν έναν νοητό κύκλο ανόδου και πτώσης της ψυχολογίας των μετεχόντων σ΄αυτές...
Τα εκάστοτε θεμελιώδη ανέκαθεν αποτελούν μια αμφίδρομης διάστασης αφορμή, προκειμένου το πλήθος να εκδηλώσει τις βαθύτερες ζωικές ορμές που πηγάζουν από το πεδίο μεταξύ των άκρων της ανθρώπινης συμπεριφοράς: Της απληστίας και του φόβου.
Η ακτινογραφία
Σε γενικές γραμμές, τα συσσωρευμένα προβλήματα της κινέζικης οικονομίας έχουν να κάνουν με:
Ατυχείς και μάταιες προσπάθειες της κινέζικης κυβέρνησης τις τελευταίες εβδομάδες να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της χρηματιστηριακής "φούσκας" με αναστολή διαπραγμάτευσης δεικτοβαρών μετοχών, απαγόρευση ανοιχτών πωλήσεων, μείωση επιτοκίων κλπ.
Ατυχείς και μάταιες προσπάθειες τα τελευταία χρόνια της κινέζικης κυβέρνησης να διατηρήσει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης στην οικονομία, με τεχνικές υποτιμήσεις του εθνικού νομίσματος, αύξηση των "κακών" τραπεζικών δανείων, χρηματοδότηση μεγάλων έργων υποδομής τα οποία πολλές φορές είναι άχρηστα και δεν θα αποσβεστούν ποτέ...
Οι πολιτικοί αξιωματούχοι στην Κίνα δεν λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τις διαθέσεις και ανάγκες των αγορών και αυτές γνωρίζουν να τιμωρούν.
Καθώς οι διακυμάνσεις των αγορών και της πραγματικής οικονομίας είναι συνδεδεμένες, είναι θέμα χρόνου το κραχ να περάσει στην πραγματική οικονομία.
Οι δυναμικοί ρυθμοί ανάπτυξης τις τελευταίες δεκαετίες που στηρίζονταν στην υστέρηση της κινέζικης οικονομίας συγκάλυπταν τις αδυναμίες και στρεβλώσεις του κρατικού, ολιγαρχικού καπιταλισμού.
Στα πλαίσια της στήριξης της απασχόλησης μεγάλοι βιομηχανικοί τομείς όπως ο χάλυβας και το τσιμέντο έχουν αποκτήσει πλεονάζουσα παραγωγική δυναμικότητα.
Πολλά επισφαλή ("κόκκινα") δάνεια έχουν συσσωρευτεί στο τραπεζικό σύστημα...
Η επιβράδυνση της οικονομίας υπονομεύει τις θέσεις εργασίας και το βιοτικό επίπεδο δεκάδων εκατομμυρίων ανθρώπων ευνοώντας την πολιτική και κοινωνική αστάθεια.
Η μεσαία τάξη που δημιούργησε η οικονομική πρόοδος από το ’80 και μετά είναι θέμα χρόνου να ζητήσει μερίδιο στην πολιτική εξουσία.
Οι κίνδυνοι εξάπλωσης...
Η Κίνα κατέχει μεγάλο μέρος του αμερικανικού χρέους και αν προκύψουν ανάγκες πώλησης και μείωσης αυτού του χρέους, θα δημιουργηθούν αναταράξεις στις διεθνείς αγορές.
Η Κίνα αποτελεί βασικό εμπορικό εταίρο πολλών μεγάλων οικονομιών και οι αναταράξεις στην οικονομία της μοιραία θα έχουν αντίκτυπο.
Οι μεγάλες δυτικές οικονομίες διάγουν μια περίοδο κρίσης χρέους και οι αναταράξεις που ενδεχομένως προκαλέσει στις διεθνείς αγορές μια κινέζικη κρίση, ίσως αναζωπυρώσει αυτήν την κρίση χρέους.
Οι μεγάλες Κεντρικές Τράπεζες της Δύσης διατηρούν τα βασικά επιτόκια κοντά στο μηδέν και αυτό τους αφαιρεί κάθε όπλο ομαλής αντίδρασης σε μια διεθνή οικονομική αναταραχή.
Η συνέχιση και αύξηση των προγραμμάτων ποσοτικής χαλάρωσης σε συνθήκες κρίσης και αρχόμενης δυσπιστίας στις διεθνείς αγορές ίσως αποδειχτούν λιγότερο αποτελεσματικές και ενδεχομένως επικίνδυνες, από την άποψη των πληθωριστικών πιέσεων...
Η Ευρωζώνη βρίσκεται σε μια κρίσιμη φάση με τις χώρες του νότου σε μια επικίνδυνη ισορροπία. Μια διεθνή κρίση ίσως επιδεινώσει την κατάσταση και αυξήσει τις φυγόκεντρες ή και τις κεντρομόλες δυνάμεις...
Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή εντός ενός νέου προγράμματος (μνημονίου) 85 δισ. ευρώ για τα επόμενα τρία χρόνια. Μια επιδείνωση της διεθνούς κατάστασης θα αλλάξει πολλά από τα δεδομένα του προγράμματος και αυτό σημαίνει νέα μέτρα τα οποία πιθανόν να σηματοδοτήσουν νέες κοινωνικές εντάσεις και πολιτικές εξελίξεις.
Οι παραπάνω εξελίξεις ίσως καταστήσουν σύντομα την παρένθεση Τσίπρα και των νέων πρόωρων εκλογών εξελίξεις μικρότερης σημασίας καθώς ενδέχεται να επιδεινώσουν ακαριαία την φθισική και κάτωχρη οικονομία μας...
Η κινέζικη κρίση και οι συνέπειές της έχουν υποτιμηθεί και στη Δύση και την Ελλάδα...
ΠΗΓΗ: capital.gr
from Lougantina-news http://ift.tt/1JtS6Dd
via IFTTT
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου