Παρασκευή 30 Οκτωβρίου 2015

Πόσα είδη μπεκάτσας υπάρχουν;

Ως κυνηγοί στην Ελλάδα γνωρίζουμε ένα μόνο είδος μπεκάτσας που το κυνηγάμε σε όλη την Ευρώπη, την ευρασιατική μπεκάτσα (Eurasian woodcock) ή με το λατινικό - επιστημονικό της όνομα Scolopax rusticola. Διαβάζοντας τα κυνηγετικά περιοδικά και αντίστοιχα άρθρα στο Διαδίκτυο, που αναφέρονται σε κυνήγια στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, όλοι έχουμε υπόψη και την αμερικανική μπεκάτσα (American woodcock) ή Scolopax minor στα λατινικά. Μια μπεκάτσα λίγο μικρότερη από τις δικές μας και με παρόμοια σχεδόν χρώματα πτερώματος.
 
Το ότι θα υπήρχαν ένα σωρό άλλα είδη μπεκάτσας στην αντίπερα από εμάς πλευρά της Γης και όλα αυτά στο μέσον του τεράστιου Ειρηνικού Ωκεανού είναι πράγματι αξιοπερίεργο και αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον από επιστημονικής,αλλά και από κυνηγετικής σκοπιάς.
 
Κανείς μπεκατσοκυνηγός δεν θα αποφασίσει εύκολα να ταξιδέψει 10.000 χιλιόμετρα μακριά για να κυνηγήσει μπεκάτσες στις ζούγκλες της Ιάβας, της Ινδονησίας και της Σουμάτρας. Αλλο πράγμα οι μπεκάτσες της Κριμαίας και άλλο οι μπεκάτσες του Γκουανταλκανάλ, όπου ούτε οι σκληροτράχηλοι Γιαπωνέζοι στρατιώτες δεν μπόρεσαν να διασχίσουν και ας ήταν όλοι τους εκπαιδευμένοι σαμουράι.
 
Στο αρχιπέλαγος της Ινδονησίας, σε μια περιοχή με 5.000 χιλιόμετρα απόσταση σε κατεύθυνση Ανατολή - Δύση και 3.000 χιλιόμετρα προς Βορρά-Νότο, μια έκταση περίπου όση είναι η Ευρώπη από τον Ατλαντικό έως τα Ουράλια, ζουν οι «μπεκάτσες του Ινδικού», όπως έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα.
 
Υπάρχει όχι μόνο μία μπεκάτσα όπως γίνεται στην Ευρώπη και στην Αμερική, αλλά έξι (6) ξεχωριστά είδη, που διαφοροποιούνται όλες λιγότερο ή περισσότερο μεταξύ τους και σημαντικά από τη δική μας, ευρασιατική μπεκάτσα.
Είδη μπεκάτσας
 
Τι είναι αυτό το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της περιοχής που διαμόρφωσε τόσο πολλά είδη μπεκάτσας;
 
Τ πρώτο και βασικό στοιχείο είναι η γεωγραφική του θέση. Τοποθετημένα στη ζώνη του Ισημερινού, τα ορεινά ηφαιστειογενή νησιά του αρχιπελάγους αυτού είναι κατάφυτα, από τις παραλίες μέχρι τις ψηλές κορυφές, από τα «Δάση της βροχής».
 

Στον χάρτη της περιοχής φαίνεται η κατανομή των διαφορετικών αυτών μπεκατσών που έχουν έναν σαφή διαχωρισμό ανά νησί, όπως έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα, χωρίς να είναι βέβαιο ότι τελικά δεν υπάρχουν και άλλα είδη που απλά περιμένουν την ανακάλυψή τους.
 
1. Μπεκάτσα της Ιάβας (Javan woodcock) Scolopax saturata, που ζει στα ορεινά δάση της Σουμάτρας και της Δυτικής Ιάβας, στο νότιο τμήμα του αρχιπελάγους.
 
2. Μπεκάτσα της Νέας Γουινέας (New Guinea woodcock) Scolopax rosenbergii, που ζει στα ανατολικά, στο μεγαλύτερο από τα νησιά, που ανήκει σε Παπούα και Νέα Γουινέα.
 
3. Μπεκάτσα των Φιλιππίνων (Bukidnon woodcock) Scolopax bukidnonensis που εμφανίζεται στα βόρεια της περιοχής, στο σύμπλεγμα των Φιλιππίνων και ειδικότερα στα βουνά των νησιών Μιντανάο και Λουζόν.
 
4. Μπεκάτσα της Ινδονησίας (Solawesi woodcock) Scolopax celebensis,που ζεί στα νησιά Solawesi στο κέντρο του νησιωτικού συμπλέγματος της Ινδονησίας
 
5. Μπεκάτσα των Μολούκων (Moluccan woodcock) Scolopax rochussenii που ζει σε δύο μικρά νησιά του συμπλέγματος των Μολούκων νησιών της Ινδονησίας.
 
6. Μπεκάτσα της Ιαπωνίας (Amami woodcock) Scolopax mira που εμφανίζεται 500 χιλιόμετρα βορειότερα από τις Φιλιππίνες, σε ένα μικρό νησάκι στο μέσον του Ειρηνικού, ανάμεσα στην Ιαπωνία και την Ταϊβάν. Πραγματικά άξια θαυμασμού για το κουράγιο και την επιλογή της η μπεκάτσα αυτή να εγκατασταθεί στην περιοχή αυτή.
 
Μια πυκνή και απάτητη ζούγκλα με τα μεγαλύτερα ύψη βροχής στον κόσμο και οργιώδη βλάστηση όπου η βροχή είναι καθημερινό φαινόμενο. Ιδανικός τόπος και συνθήκες για να βρίσκει την τροφή της η μπεκάτσα στο υγρό έδαφος, που σπάνια το βλέπει ο ήλιος και που έχει τόσο πολλά σκουλήκια και κάμπιες, ώστε τα πτώματα των ζώων και η νεκρή ύλη αποσυντίθενται μέσα σε μία μέρα.
 
Οι σταθερές κλιματολογικές συνθήκες όλου του χρόνου δεν δημιουργούν την ανάγκη μετακίνησης των πουλιών κατά τη χειμερινή περίοδο όπως γίνεται με τις μπεκάτσες της Ευρασίας. Οι μπεκάτσες παραμένουν στα νησιά τους εδώ και χιλιάδες ή εκατομμύρια χρόνια, χωρίς να έρθουν σε επαφή με άλλα πουλιά που ζουν μόλις 500 ή 1.000 χιλιόμετρα μακρύτερα, σε κάποιο γειτονικό νησί.
 
Αποστάσεις που στην Ευρώπη φαίνονται μικρές και μπορεί μια ευρωπαϊκή μπεκάτσα να διασχίσει σε δύο μέρες υπό την πίεση του καιρού, φαντάζουν απροσπέλαστες για τις μπεκάτσες του Ειρηνικού.
 
Δεν έχουν κανένα λόγο να ταξιδέψουν μακριά από το νησί τους για να βρουν τροφή και αυτό κάνουν εδώ και εκατομμύρια χρόνια.
 
Διαφοροποιήσεις...
 
Η απομόνωση των ειδών της άγριας πανίδας σε αποκομμένα νησιά δημιουργεί πάντα διαφοροποιήσεις στα είδη, καθώς αναγκάζονται να προσαρμόζονται στις τοπικές συνθήκες και δεν υφίστανται γενετικές επιμειξίες με άλλα παρόμοια είδη από άλλες περιοχές.
 
Μόνο οι δικές τους τυχαίες ή εξελικτικές μεταβολές δημιουργούν τους διαφορετικούς φαινότυπους και τελικά τα διαφορετικά είδη. Ο Δαρβίνος βασίστηκε σε ένα τέτοιο φαινόμενο στα νησιά Γκαλαπάγκος και στη διαφοροποίηση των σπίνων, για να αναπτύξει τη θεωρία της εξέλιξης των ειδών.
 
Σε σχέση με τα υπόλοιπα είδη της ορνιθοπανίδας στα νησιά αυτά, με ένα σωρό παραδείσια πουλιά της ζούγκλας, οι μπεκάτσες με τις «κρυφές» νυχτερινές συνήθειές τους, ήταν ένα άγνωστο σχετικά είδος και μόνο εξειδικευμένες ορνιθολογικές αποστολές κατέγραψαν την παρουσία τους, τα τελευταία 200 χρόνια που άρχισαν οι καταγραφές αυτές.
 
Ακόμη λιγότερες είναι οι φωτογραφήσεις των φαντασμάτων αυτών του δάσους. Αν στα δικά μας δάση θεωρούμε ότι υπάρχουν πυκνούρες και απάτητα ρέματα που βόσκουν οι μπεκάτσες, θα πρέπει να δούμε από κοντά μια απότομη πλαγιά στο ορεινό δάσος της βροχής στη Σουμάτρα για να αλλάξουμε αμέσως άποψη και κάθε διάθεση για εξερεύνηση μπεκατσών. Τα τελευταία χρόνια κατάφεραν τα μέλη μιας αποστολής του Royal Geographical Society να βρουν και να φωτογραφίσουν μέσα στη ζούγκλα κάποια από τα φαντάσματα αυτά, όπως η Moluccan woodcock.
 
Η μπεκάτσα αυτή που έχει καταγραφεί σε δύο νησάκια του συμπλέγματος των Μολούκων νησιών είναι λίγο μεγαλύτερη από τις δικές μας και έχει διαφορετικό χρωματισμό. Το καμουφλάζ της δεν είναι τόσο πολύπλοκα γραμμωτό και περιπλεγμένο, άλλα έχει απλές έντονες μαυριδερές κηλίδες σε καφετί υπόβαθρο, η δε κοιλιά της είναι πορτοκαλόχρωμη χωρίς πολλά σχέδια.
 
Θωμάς Μπατσέλας 
 


from Lougantina-news http://ift.tt/1HgXIQm
via IFTTT

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου